چرا جابربن عبدالله انصاری در کربلا حضور نداشته است؟ نکته؛ جابر از صحابه جلیل القدر بود که پدرش عبدالله انصاری از شهدای غزوه احد بوده است، جابر در غزوه بدر و هیجده غزوه از غزوات پیامبر شرکت کرده و سلام آن حضرت را به امام باقر (ع) رساند. وی آخرین صحابه پیامبر است که در سال 78 در مدينه وفات کرد.(1)  آیا این آمار و ارقام خود نشان از عمر طولانی ایشان و البته بدن و جسمی با طراوت (برای حضور در جنگ) در دوران امامت امام حسین(ع) نداشته است؟ متن در دورة کوتاه خلافت علی (ع)، ظاهراً جابر بدون دخالت در حوادث سیاسی، در مدینه به سر می¬برده است. اشاره¬هایی که در برخی گزارش¬ها دربارة شرکت جابر در جنگهای جمل، صفّین و نهروان وجود دارد، چندان موثق نیست.(2) در اواخر خلافت علی (ع)، سپاهیان معاویه به غارت شهرها می¬پرداختند و از مردم به زور بیعت می¬گرفتند. مدینه نیز از این غارتها در امان نماند. بُسربن اَرْطاة در سال 40 بر مدینه تاخت و از مردم مدینه، از جمله قبیلة بنی سَلَمه (قبیلة جابر)، نیز بیعت خواست. جابرکه بیعت با بُسر را گمراهی می¬دانست، به خانة ام سلمه، همسر رسول خدا، پناه برد و سرانجام مجبور شد به توصیة ام سلمه، برای پرهیز از خونریزی، با بسر بیعت کند. (3) در واقعة کربلا و شهادت امام (ع)، جابربن عبداللّه در مدینه، و نگران ذریة رسول خدا بود. امام حسین در مقام احتجاج با لشکریان عبیداللّه بن زیاد، جابر را از جمله شاهدان سخن خود معرفی کرده است.(4)  در اربعین شهادت امام حسین، جابر اولین زائر قبر امام بود. (5) در آغاز امامت امام سجاد (ع) یاران وی انگشت شمار بودند و جابر نیز از اندک یاران آن امام بود و به سبب سالخوردگی از تعقیب حجاج بن یوسف در امان مانده بود.(6) ديدگاه او، هم چون بقيه صحابه و خواص بود. او مي¬گفت با حسين صحبت كردم و گفتم از خدا بترس مردم را به جان هم نيانداز، به خدا كه خوب نمي¬كني آنچه مي كني، او مرا نافرماني كرد. امام در مدینه با جابر بن عبدالله انصاری ملاقات می¬کند، جابر در این هنگام از امام درخواست می کند که مانند برادرش امام مجتبی(ع) صلح کند و از رفتن به عراق صرف نظر نماید که این بیان فارغ از جواب امام دیدگاه و نظر او را در مورد این حرکت نشان می دهد.(7) نتیجه؛ آیا شما چنین نوعی از سبک گفتمانِ با امام بر حق خود  را در قالب شیعه ولایی می یابید؟ آیا به نظر شما برخی از خواص و نخبگان جامعه اسلامی خود را در حد و اندازه ی (فقها ، علما، مجتهدین، قاریان) امامان شیعه می دانستند؟! آیا در دوره امامت امامان شیعه مفهومی در قالب عصمت امامان شیعه برای نخبگان و عوام جامعه اسلامی تعریف و قابل فهم شده بود؟ [1] . شمس الدین ذهبی، همان، ج 3، ص 191ـ192. [2] . ابوزید عمر، ابن شبه نمیری، تاریخ المدینة المنورة،  قم،(بینا)،1410ق، ج 4، ص 1169. [3] .ابو اسحاق ابراهیم بن محمد ثقفی، همان، ج 2، ص 602ـ607؛ علی بن الحسین ابن عساکر، همان، ج 11، ص 235. [4] . محمد بن نعمان مفید، همان، ج 2، ص 97؛ ابوالحسن علی بن محمد ابن اثیر ، الکامل، ج 4، ص 62. [5] .محمد بن جریر طبری، همان، ص 74ـ 75. [6] . کشی، همان، ص 123ـ124. [7] . باقر، شریف القرشی، حیاة الامام الحسین بن علی، قم، مکتبة الداوری، ج 3،ص 419 . پژوهشگر: وحید متشکر انتهای پیام/14